Eris – Nữ Thần Bất Hòa Trong Thần Thoại Hy Lạp

Eris là một trong những nhân vật quan trọng và thú vị nhất trong thần thoại Hy Lạp. Nàng đại diện cho bất hòa, ghen tị và là nguồn gốc của mọi đau khổ giữa con người. Trong truyền thuyết La Mã, Eris được biết đến với tên gọi Discordia. Hình ảnh của nàng thường được thể hiện qua bộ trang phục đen, có cánh và mái tóc tết bím cùng với nét mặt u ám.

Tại Một Nhìn

Eris là nữ thần của bất hòa và ghen tị.
Nàng xuất hiện trong nhiều tác phẩm văn học cổ đại.
Có hai hình thức khác nhau của Eris theo Hesiod: tốt và xấu.
Hesiod liên kết nàng với câu chuyện Pandora.

Hình Tượng Của Eris Trong Thần Thoại

Nhiều chiến binh và các vị thần đã khắc hình ảnh của Eris lên khiên để đe dọa kẻ thù, như trên khiên của thần Zeus hay Hercules. Điều này chứng tỏ sự tôn sùng nhưng cũng đồng thời thể hiện nỗi sợ hãi mà nàng mang lại cho con người.

Sự Ra Đời Của Eris

Trong tác phẩm “Thần Phả” (Theogony) của Hesiod, Eris được sinh ra từ cuộc thiến Ouranos, thần bầu trời nguyên thủy bởi Nyx, nữ thần tối cổ của màn đêm. Ngoài ra, nàng còn có bảy anh chị em khác cũng mang đến tai họa cho nhân loại như Sự Đổi Lỗi, Sự Thù Oán và Tuổi Già.

Hai Hình Thức Của Eris

Mặc dù thường được coi là nhân vật phản diện trong nhiều câu chuyện, Hesiod đưa ra một góc nhìn khác về Eris trong tác phẩm “Ngày Tháng và Công Việc” (Works and Days). Ông mô tả hai nữ thần cùng tên Eris: một bên mang lại thù hận và bạo lực; bên kia thúc đẩy sự cạnh tranh tích cực giữa con người để phát triển. Từ đó, ta thấy rằng tính cách nào cũng có hai mặt – điều gì cũng có thể trở thành tốt hoặc xấu tùy thuộc vào mức độ thái quá.

Eris Trong Các Tác Phẩm Văn Học Khác

Trong trường ca “Iliad”, Homer mô tả Eris như là chị gái và bạn đồng hành của Ares – vị thần chiến tranh. Theo đó, nàng cũng được coi là con gái của Zeus và Hera. Điều này khiến một số tác giả cổ đại như Quintus Smyrnaeus nhắc đến nàng với cái tên Enyo – nữ thần chiến tranh khác biệt hoàn toàn.

Sự Liên Kết Với Pandora

Theo Hesiod, trước khi Pandora xuất hiện trên thế gian, loài người sống trong hòa bình mà không cần làm việc hay lo âu về bệnh tật. Tuy nhiên, sau khi Pandora mở chiếc hộp chứa đầy rắc rối do tay mình tạo ra thì mọi đau khổ bắt đầu lan rộng trên trái đất – chính là những hậu quả do sự can thiệp của Eris gây ra.

Câu Chuyện Về Polytechnus Và Aedon

Câu chuyện về Polytechnus – một thợ mộc sống hạnh phúc với vợ Aedon tại Lydia – là minh chứng rõ nét cho sức mạnh hủy diệt mà Eris có thể gây ra. Khi họ tự mãn tuyên bố gia đình mình còn hạnh phúc hơn cả Hera và Zeus thì đã chọc tức nữ thần Hera. Nàng đã sai Eris gieo rắc bất hòa vào cuộc sống gia đình họ.

Kết Quả Bi Thảm

Khi Polytechnus đang làm việc thì Aedon đánh cược với ông về việc ai hoàn thành công việc trước sẽ thắng lợi. Hera âm thầm giúp Aedon chiến thắng cuộc cược này. Tuy nhiên, Polytechnus đã cưỡng hiếp Chelidon – em gái Aedon – để rồi dẫn đến bi kịch tang thương giữa hai chị em.
Khi sự thật bị phát hiện, cả hai chị em đã trả thù bằng cách chế biến món ăn từ thịt Itys – con trai họ – để báo thù cho nỗi đau mất mát mà mình phải chịu đựng từ tay Polytechnus.

Bài Học Từ Những Truyền Thuyết Về Eris

Các câu chuyện liên quan đến Eris thường truyền tải thông điệp cảnh tỉnh về sự thái quá trong cảm xúc con người như ghen tị hay tự mãn. Ganh tị vừa đủ có thể thúc đẩy nỗ lực nhưng nếu vượt quá giới hạn sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng không chỉ cho bản thân mà còn cho những người xung quanh.